Głuptakowate - Sulidae|
Pełnopłetwe (wiosłonogie), Pelecaniformes, rząd ptaków wodnych obejmujący 6 rodzin: faetony, głuptaki, fregaty, kormorany, pelikany i wężówki. Charakterystyczną ich cechą jest połączenie palców nóg błoną pławną umożliwiającą sprawne pływanie po powierzchni wody i w czasie nurkowania oraz mniej lub bardziej rozwinięta kieszeń skórna pod żuchwą. Wysiadywaniem jaj i karmieniem młodych zajmują się oboje rodzice. |
Głuptakowate - Sulidae| Głuptakowate (głuptaki) - rodzina ptaków z rzędu pełnopłetwych. Obejmuje gatunki oceaniczne zamieszkujące wybrzeża wszystkich kontynentów poza Antarktydą. Ptaki te charakteryzują się wysmukłą sylwetką, masywnym prostym dziobem oraz dużą głową osadzoną na grubej szyi. Cechą charakterystyczną głuptaków jest brak zewnętrznych otworów nosowych, co jest wyrazem przystosowania do sposobu odżywiania się (nurkują polując na ryby i głowonogi). W upierzeniu przeważa kolor biały, a lotki pierwszorzędowe są ciemne. Ptaki te nurkują z powietrza pikując z wysokości ok. 30 m; potrafią również nurkować z powierzchni wody. Głuptaki świetnie pływają, za to na lądzie poruszają się niezgrabnie. Są dużymi ptakami o długości ciała 66-100 cm. Gnieżdżą się kolonijnie na brzegach mórz, zakładając proste gniazda na drzewach lub na ziemi. Samice składają 1-3 jaja, a potomstwem opiekują się obydwoje rodzice. |
Głuptak - Morus bassanus (Sula Bassana) - duży ptak wodny z rodziny głuptakowatych (Sulidae), rzędu wiosłonogich, pełnopłetwych (Pelecaniformes), występuje na wielkich areałach północnego i południowego Atlantyku, wybrzeży Australii i Nowej Zelandii. Zamieszkuje wysokie i strome urwiska wybrzeży kontynentów i wysp oceanicznych. Kolonie lęgowe głuptaków znajdują się na wybrzeżach wysp brytyjskich, Norwegii, Islandii, RPA, Australii, Tasmanii oraz Nowej Zelandii. Poza okresem lęgowym głuptaki koczują na morzu, pojawiając się niekiedy na polskim wybrzeżu Bałtyku.
Głuptak osiąga ok. 175 cm rozpiętości skrzydeł, ok. 92 cm długości ciała i ok. 3,5 kg wagi. Upierzenie głuptaków jest białe, z czarnymi lotkami pierwszorzędowymi. Jasnoniebieskie oczy otoczone są czarną, nagą skórą. Ostro zakończony, długi dziób jest szaroniebieski, a nogi ciemne. W sezonie lęgowym głowa i szyja przybierają odcień żółtawy. Upierzenie osobników młodocianych jest brązowe, upstrzone jasnymi plamkami; biały brzuch pokryty jest brązowymi plamami; lotki i sterówki są czarne. Dojrzałość płciową i wygląd ptaków dorosłych młode uzyskują w piątym roku życia. Ptak ten odżywia się rybami i głowonogami chwytanymi podczas nurkowania z powietrza. Ma wspaniały wzrok, potrafi dostrzec swoją ofiarę lecąc 40 metrów nad wodą, nurkuje z lotu z prędkością 90-160 km/godz na głębokość do 20 m; pod wodą może pływać z prędkością ok. 50 km/h. Głuptaki są świetnymi lotnikami, ale do lotu podrywają się niezdarnie i niezbyt elegancko lądują. Mogą żyć do 25 lat.
Głuptaki gnieżdżą się w koloniach liczących tysiące par. "Pary małżeńskie" pozostają sobie wierne przez kilka sezonów. Do zachowań godowych należy rytuał powitalny przy gnieździe polegający na tym, że ptaki wyciągają w górę szyje i głowy i czule dotykają się dziobami. Gniazda głuptaki budują na półkach skalnych z wodorostów i trawy morskiej. Samica składa tylko jedno jajo, które jest wysiadywane przez oboje rodziców dogrzewających je stopami. Pisklęta przebywają w gnieździe przez ponad 60 dni, a następnie wędrują pieszo w stronę morza odżywiając się zgromadzonymi zapasami tłuszczu. Młode pierzą się po ok. trzech miesiącach.
| posłuchaj | typ pliku | rozmiar |
|---|---|---|
| głuptak | wav | 12 kb |
| głuptak | wav | 51 kb |
| kolonia | wav | 20 kb |