Rodzina: rybołowy - Pandionidae
Rybołów - Pandion haliaetus
Rybołów, ptak z rzędu szponiastych - Falconiformes, należy do rodziny rybołowów (Pandionidae) i jest jedynym gatunkiem reprezentującym tę rodzinę. Występuje w kilku podgatunkach w Europie, Azji, północno-wschodniej Afryce, Australii i Oceanii oraz w Ameryce Północnej i Środkowej. Zamieszkuje wybrzeża morskie, zadrzewione brzegi rzek i jezior oraz różnego typu rozlewiska i mokradła. Populacje europejskie zimują w Afryce i południowej Azji, populacje północnoamerykańskie - w Ameryce południowej, reszta podgatunków jest osiadła lub wędruje niedaleko (do południowych części rejonów występowania).
Rybołów osiąga długość ciała do 57 cm, rozpiętość skrzydeł do 165 cm i wagę 1120-1250 g. Samica jest nieco większa od samca. Upierzenie obu płci jest jednakowe: spód ciała i wierzch głowy brudnobiałe, wierzch ciała i skrzydła brunatne, na piersi i szyi szeroki pas brązowych plamek. Przez oko biegnie brązowy pas, który przez bok szyi dociera aż na grzbiet. Na głowie rybołowa znajduje się niewielki czubek. Ptak ten ma smukłą sylwetkę, długie i wąskie skrzydła oraz szaroniebieski dziób i nogi. W locie skrzydła rybołowa są charakterystycznie ugięte tzn., że nie rozkłada ich poziomo jak inne ptaki. Rybołów odżywia się oczywiście rybami. Nie chwyta ich jednak dziobem, jak inne ptaki, lecz - nogami. W tym celu spodnia część stóp wyposażona jest w ostre łuski, a palce zakończone są hakowatymi, ostrymi szponami. Jeśli atakowana ryba w porę dojrzy drapieżnika i ucieknie, ten potrafi powstrzymać atak i wyhamować lot tuż nad wodą. Jeśli rybołów zaatakuje zbyt dużą rybę, to nie może poderwać się z nią do lotu, zwłaszcza gdy ofiara walczy, próbując się uwolnić. Uścisk szponów napastnika jest jednak tak silny, że ptak nie może go od razu zwolnić. Rozpościera wtedy skrzydła na powierzchni wody, a pod nią ściska rybę kilkakrotnie ostrymi szponami, aż ta przestanie się szamotać. Wtedy znów próbuje poderwać się z wody ze zdobyczą. Atak na zbyt dużą rybę może zakończyć się nawet utonięciem rybołowa. Z reguły rybołów żeruje pojedynczo, ale w przypadku obfitości ryb może gromadzić się w niewielkie grupy.
Rybołów gnieździ się w koronach wysokich drzew, czasami na ziemi lub na uskokach stromych brzegów. Zakłada też gniazda na sztucznych platformach lęgowych. W kwietniu-maju samica składa 2-3 jaja, które wysiadują na zmianę oboje rodzice przez 34-40 dni. Młode są gniazdownikami i pozostają w gnieździe ok. 9 tygodni. Młode osiągają dojrzałość płciową w wieku ok. trzech lat.
W Polsce rybołów jest gatunkiem nielicznie lęgowym gniazdującym głównie w północnych regionach kraju (na Pojezierzu Mazurskim, na Pomorzu Zachodnim oraz w Wielkopolsce). Należy do gatunków chronionych. Rybołowy można obserwować częściej podczas przelotów (wiosenny -kwiecień-maj i jesienny - sierpień-październik).
| posłuchaj | typ pliku | rozmiar |
|---|---|---|
| rybołów1 | mp3 | 23 kb |
| rybołów2 | au | 175 kb |
| rybołów3 | mp3 | 13 kb |
| rybołów4 | mp3 | 27 kb |