KUKUŁKOWE - CUCULIFORMES

Rodzaj: Cuculus

• Kukułka

Rodzaj: Clamator

• Kukułka czubata

Rodzaj: Coccyzus

• Kukawik czarnodzioby

Rodzina: Kukułkowate - Cuculidae

Kukułka - Cuculus canorus

Kukułka zwyczajna (kukułka), ptak z rodziny kukułkowatych (Cuculidae), podrodziny kukułek (Cuculinae), rzędu kukułkowych (Cuculiformes), występuje w Eurazji i Afryce. Zamieszkuje niezbyt rozległe lasy liściaste, mieszane i iglaste, niewielkie kępy zadrzewień śródpolnych, parki i ogrody oraz obrzeża rozległych drzewostanów, a także tereny bagienne i wydmowe. Zimuje w Afryce.

Kukułka ma wierzch ciała, głowę, szyję i pierś jasnoszare, klinowaty ogon - ciemniejszy z białymi, okrągłymi plamami oraz białą pręgą końcową, spód ciała - pokryty białoszarym, poprzecznym prążkowaniem. Samice są podobnie ubarwione jak samce z tym, że mają rdzawy nalot na szyi. Niektóre samice są rdzawe z ciemnym poprzecznym prążkowaniem na całym ciele. Młode są szarobrązowe z poprzecznym prążkowaniem na całym ciele z białą plamą na potylicy. Tęczówki kukułek są żółte. Dziób i nogi są małe, przy czym dwa palce zwrócone są w przód, a dwa - w tył. Kukułka osiąga 33 cm długości ciała, 60 cm rozpiętości skrzydeł i 95-149 g wagi. Odżywia się owadami i ich larwami. Kukanie kukułki, to śpiew samca, natomiast głos samicy jest nieco podobny do śmiechu.

Kukułka jest typowym pasożytem lęgowym. składa swoje jaja do gniazd ptaków innych gatunków - najczęściej pliszki siwej, świergotka drzewnego, pokrzywnicy, pokrzewek, gąsiorka, kopciuszka, pleszki i trzcinniczka. Jaja składane do obcych gniazd są małe i często mają ubarwienie podobne do jaj właścicieli gniazd. Okres wylęgu jaj kukułki jest prawie zawsze krótszy od okresu wylęgu jaj gospodarzy. Okres inkubacji kukułczych jaj trwa 11-13 dni. Nowo wyklute, jeszcze ślepe pisklę kukułki rozpycha się w gnieździe tak, że wyrzuca jaja gospodarzy i pozostaje w gnieździe samo. Pisklę pozostaje w gnieździe ok. 21 dni. W sezonie lęgowym (maj-czerwiec) kukułka potrafi złożyć 2-25 jaj do różnych gniazd.

W Polsce kukułka należy do gatunków średnio licznych lęgowo. Przylatuje do nas w kwietniu-maju, a odlatuje - w sierpniu-wrześniu. Jest pod ochroną.

posłuchaj moich własnych nagrań kukułki

Kukułka czubata - Clamator glandarius

Kukułka czubata - średni ptak wędrowny z rodziny kukułkowatych (Cuculidae), podrodziny kukułek (Cuculinae), rzędu kukułkowych (Cuculiformes), zamieszkuje Półwysep Iberyjski, południe Półwyspu Bałkańskiego, Azję Mniejszą, Bliski Wschód i północną Afrykę. Zimuje w Afryce Południowej. Przebywa w prześwietlonych lasach liściastych, na terenach otwartych o pojedynczych krzewach, w parkach i alejach.

Kukułka czubata żywi się dużymi owadami i ich larwami. Charakteryzuje się wysmukłą sylwetką, wyraźnym czubkiem na głowie i schodkowatym ogonem. Czubek, wierzch i boki głowy są szare, wierzch ciała - rdzawooliwkowy z białymi plamkami, spód ciała - biały, na szyi i gardle występuje ochrowy nalot. Średnia długość ciała wynosi ok. 40 cm, rozpiętość skrzydeł 63 cm iwaga 130-192 g.

Jest pasożytem lęgowym, składającym jaja niemal wyłącznie w gniazdach krukowatych: czarnowronów, srok, wrończyków i in. W jednym gnieździe właściciela gniazda może być do trzech piskląt kukułki czubatej, prawdopodobnie pochodzących od różnych samic. Po okresie 12 - 15 dni wykluwają się pisklęta kukułki czubatej. Młode opuszczają gniazdo po ok. 18 dniach. W odróżnieniu od kukułki zwyczajnej kukułczęta czubate nie wyrzucają z gniazda piskląt gospodarza, lecz wychowują się wspólnie z nimi. Jednak większe rozmiary i intrygująca barwa dzioba pisklęcia kukułki czubatej powoduje, że przybrani rodzice częściej karmią żebrzące o pokarm pisklę kukułki czubatej niż własne potomstwo. Może to wpływać na zmniejszenie sukcesu rozrodczego gospodarza.

Do Polski zalatuje sporadycznie. Jest objęta ochroną gatunkową.

Kukawik czarnodzioby - Coccyzus erythrophythalmus

Kukawik czarnodzioby należy do podrodziny kukawików (Coccyzinae), rodziny kukułkowatych (Cuculidae), rzędu kukułkowych (Cuculiformes). Występuje w południowej części Kanady i we wschodniej części Stanów Zjednoczonych. Zimuje na północnym zachodzie Ameryki Południowej.

Osiąga długość ciała 28-33 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 40 cm i wagę 40-50 g. Grzbiet, ogon i wierzchnia część głowy tego ptaka są szarobrązowe, brzuch i gardziel białe, spodnia część sterówek ogona ma białobrązowe prążki. Kukawik czarnodzioby żyje samotnie. Odżywia się bezkręgowcami.

W przeciwieństwie do innych kukawkowatych kukawik czarnodzioby buduje gniazda i wychowuje swoje potomstwo (rzadko u tego gatunku występuje pasożytnictwo lęgowe). Składa 2-7 jaj, które wysiaduje przez 11-16 dni. Gniazduje na skraju lasów. Populacje tego gatunku są nadal liczne.