Modraszka - Cyanistes caeruleus

  Modraszka należy do ptaków śpiewających. Jeszcze do niedawna gatunek ten należał do rodzaju Parus. Ptaki te zasiedlają Europę, z wyjątkiem krańców północnych i północno-wschodnich, Azję Mniejszą, Iran i Afrykę Północną. Gniazdują także na wyspach kanaryjskich. Sikory te są ptakami zasadniczo osiadłymi, ale populacje zamieszkujące północne obszary występowania przylatują na zimę do południowych regionów o łagodniejszym klimacie. Ptaki te dobrze czują się w lasach liściastych i mieszanych. Chętnie żerują także w parkach i ogrodach. Unikają lasów czystoiglastych. W Polsce modraszki są raczej osiadłe, chociaż obrączkowane u nas ptaki znajdowano we Francji, i Włoszech.

  Modraszka jest mniejsza od wróbla i od bogatki. Długość jej ciała wynosi 11-12 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 12 cm a waga ok. 11-14 g. Modraszka jest pięknie ubarwiona. Samce tylko bardzo nieznacznie różnią się od samic. Sikorka ta ma na głowie biało obrzeżoną, niebieską czapeczkę, ma też niebieskie skrzydła i ogon. Grzbiet jest żółtozielony, a brzuch - żółty. Czarny wąski pasek oczny sięga od dzioba aż do tyłu głowy. Czoło i policzki są białe. Czarny podbródek przedłuża się w czarne linie na bokach głowy, które łączą się, tworząc obrożę. Młode modraszki mają mniej wyraźne barwy, jakby matowe, policzki mają żółtawe, a czapeczkę szarawą. Ponieważ ptaki widzą w świetle ultrafioletowym, więc dla nich niebieskie skrzydła i czapeczka po prostu świecą, przy czym świecą mocniej u samców niż u samic, ponieważ niebieski kolor samców jest bardziej intensywny. Ludzie nie widzą w świetle ultrafioletowym, więc szczegóły ubarwienia ptaków są często dla nas niewidoczne.

  Modraszki są owadożerne. Oprócz owadów i ich larw zjadają też pajęczaki i inne drobne bezkręgowce. W poszukiwaniu pożywienia zwinnie poruszają się wśród cienkich gałązek, często zawisając głową w dół. Zimą, tak jak inne sikory, zjadają nasiona i owoce. Chętnie korzystają z ptasich stołówek w karmnikach wywieszanych przez ludzi. Tam znajdują ulubione nasiona, najlepiej z dużą zawartością tłuszczu - na przykład słonecznik - oraz słoninkę. Należy pamiętać, żeby słonina była niesolona. Zimą można też spotkać sikory przy padlinie dzikich zwierząt, o ile zostanie napoczęta przez silniejsze zwierzęta.

  Modraszki, mimo swoich skromnych rozmiarów, są bardzo waleczne. Ze swojego terytorium, a także z karmników, przepędzają inne modraszki, a nawet inne większe od siebie ptaki - na przykład wróble czy bogatki. Zimą przyłączają się niekiedy do stad bogatek i koczują z nimi po okolicy, ale wolą swoje towarzystwo i trzymają się raczej na uboczu.

  Modraszki gnieżdżą się w dziuplach lub budkach lęgowych. Gniazdo, zbudowane z mchu i suchej trawy, wyścielone jest wełną, włosiem i sierścią, a także piórkami i ptasim puchem. Na przełomie kwietnia i maja, czasem już w połowie kwietnia, samica znosi 7-13 białych, czerwono nakrapianych jaj, które składa w odstępach jednodniowych. W czasie niepogody i pod koniec znoszenia jaj, odstępy wydłużają się do dwóch dni. Każde zniesione jajo samica przykrywa materiałem gniazdowym. Samica sama wysiaduje jaja przez 12-14 dni. Pisklęta są gniazdownikami i pozostają pod troskliwą opieką rodziców. Opuszczają gniazdo po 17-18 dniach. W czerwcu część par przystępuje do drugiego lęgu.

  Modraszki zaczynają śpiewać bardzo wcześnie. Ich piosenki można usłyszeć już w grudniu. Jednak wczesny śpiew sikor jest mało intensywny. Składają się na niego tylko pojedyncze, nieśmiałe piosenki. Oprócz śpiewu modraszki wydają też inne odgłosy. Oto głos zaniepokojenia, który jest serią szybkich, nieco skrzeczących dźwięków. Seria ta może być poprzedzona kilkoma wysokimi gwizdami. Śpiew tej sikory składa się z serii piosenek wyraźnie oddzielonych pauzami. Modraszka ma w repertuarze kilka typów piosenek. Najbardziej znany typ piosenek, a może też najczęściej słyszany, składa się z serii krótkich sylab, wykonywanych w szybkim tempie, która poprzedzona jest zwykle jednym, dwoma lub trzema wysokimi, niezbyt szybkimi gwizdami. Modraszka często wykonuje serię piosenek jednego typu, po czym przechodzi na inny typ.

Przykłady śpiewu modraszki

Wszystkie nagrania modraszek są moje własne.

<<wstecz