Podrodzina: trznadlowate - Emberizinae

rodzaj: Plectrophenax

• śnieguła

rodzaj: Calcarius

• poświerka

rodzaj: Junco

• junko

Śnieguła - Plectrophenax nivalis

śnieguła jest małym ptakiem wędrownym z rodziny poświerk (Calcariidae), rzędu wróblowych (Passeriformes) i podrzędu śpiewających (Oscines). Dawniej gatunek ten był zaliczany do rodziny trznadlowatych (emberizidae). Występuje w kilku podgatunkach w północnych rejonach Europy, wyspowo w południowej Hiszpanii, Pirenejach, Alpach, Górach Dynarskich, na Kaukazie, w Iranie, górach Azji Centralnej i Ameryki Północnej. Zamieszkuje kamienistą tundrę, skaliste wybrzeża, odkryte skały w lodowcach i polach śnieżnych oraz wysokie góry. W Europie występuje podgatunek Plectrophenax nivalis niwalis. Latem śnieguła gnieździ się na kamienistych obszarach tundry. Zimuje na morskich wybrzeżach i terenach rolniczych strefy umiarkowanej Eurazji i Ameryki Północnej oraz w Afryce północnej.

Ubarwienie tych ptaków jest zależne od wieku, pory roku i płci. Dorosłe samce na wiosnę mają grzbiet, część lotek oraz środek sterówek czarne, podczas gdy reszta piór pozostaje biała. Jesienią głowa staje sięjasnobrązowa, spód ciała kremowy, a wierzch brązowy z jasnymi pasami. Samice i osobniki młodociane mają głowę szarą z płową smugą na boku, a wierzch ciała szarobrązowy z czarnymi plamkami. Wszystkie ptaki mają białe lusterko na skrzydle. Śnieguła osiąga średnio: długość ciała ok. 16-19 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 29-33 cm i wagę ok. 35-40 g. Latem w diecie śnieguł znajdują się przede wszystkim owady, a jesienią i zimą nasiona.

Śnieguła jest najdalej na północ gniazdującym ptakiem lądowym. Gniazdo zakłada w szczelinach skalnych, Między kamieniami i wyściela piórami i włosiem. Sezon lęgowy trwa przez maj i czerwiec. W tym czasie ptaki wyprowadzają 1 (rzadziej 2) lęgi. W jednym lęgu samica składa 4-6 białych jaj z czerwonobrązowymi plamkami na szerszym końcu, które sama wysiaduje przez 10-14 dni. Samiec w tym czasie ją dokarmia. Młode opuszczają gniazdo po 10-15 dniach.

W Polsce śnieguła pojawia się nielicznie lecz regularnie podczas przelotów i w okresie zimowym - od października do kwietnia. Należy do gatunków chronionych.

Poświerka - Calcarius lapponicus

Poświerka szponiasta jest małym ptakiem wędrownym należącym do rodziny poświerk (Calcariidae), rzędu wróblowych (Passeriformes) i podrzędu śpiewających (Oscines). Dawniej gatunek ten umieszczano w rodzinie trznadlowatych (Emberizidae). Występuje w strefie porośniętej krzewami tundry Eurazji i Ameryki Północnej. Zimuje w umiarkowanej strefie Eurazji i Ameryki Północnej oraz w Afryce północnej.

Poświerka wielkością jest zbliżona do potrzosa (Emberiza schoeniclus). Waży 20-28 g. Wiosną i latem odżywia się owadami i pająkami, a jesienią i zimą nasionami traw i chwastów.

Gniazdo poświerka zakłada na ziemi, ukryte wśród traw. Buduje je z suchej trawy i wyściela piórkami.

W Polsce poświerka nielicznie zimuje. Obserwować ją również można podczas przelotów w kwietniu-maju oraz we wrześniu-październiku. Spotyka się ją wówczas na łąkach, ugorach i plażach. Poświerka należy do gatunków chronionych.

Junko - Junco hyemalis

Junko należy do rodziny trznadlowatych (Emberizidae), rzędu wróblowych (Passeriformes) i podrzędu śpiewających (Oscines). Występuje w północnej części Ameryki Północnej. Wyodrębniono 5 podgatunków tego ptaka (przez niektórych systematyków traktowanych jako odrębne gatunki), które mogą się ze sobą krzyżować w miejscach zachodzenia na siebie areałów ich występowania. Junko zamieszkuje lasy iglaste, brzozowe i tereny pokryte zaroślami osiki. Północne populacje wędrują na zimę do środkowych i południowych stanów USA, a nawet Meksyku.

Junko osiąga średnio: długość ciała ok. 15 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 27 cm i wagę 13-26 g. Upierzenie junko jest szarobłękitne z białym spodem ciała i skrajnymi sterówkami. Charakterystyczną cechą jest jasnoróżowy dziób, który może zmieniać swoją długość zależnie od pory roku - jest krótszy w okresie odżywiania się nasionami w porze jesienno-zimowej. Wiosną i latem junko zjada owady i pająki. Śpiew junko jest melodyjny i miły dla ucha.

Gnieździ się w gęstwinie zarośli lub na ziemi pod zwisającymi gałęziami.

Junko sporadycznie zalatuje do Europy Zachodniej. Pojawia się również niekiedy w Polsce.