przy otwarciu strony odezwały się dzięcioły duże

ŁAŹCE - PICIFORMES

Rodzaj: Dendrocopos

• Dzięcioł białogrzbiety
• Dzięciołek
• Dzięcioł średni
• Dzięcioł duży
• Dzięcioł białoszyi

Rodzaj: Dryocopus

• Dzięcioł czarny

Rodzaj: Picoides

• Dzięcioł trójpalczasty

Rodzaj: Picus

• Dzięcioł zielonosiwy
• Dzięcioł zielony

Rodzaj: Jynx

• Krętogłów

Rodzina: Dzięciołowate - Picidae

Dzięcioł białogrzbiety - Dendrocopos leucotos

Dzięcioł białogrzbiety - średni ptak osiadły z rodziny dzięciołowatych (Picidae), rzędu łaźców (Piciformes) - zamieszkuje (w dwóch podgatunkach) pas lasów liściastych Eurazji od Renu po Pacyfik. Ponieważ dzięcioł ten zakłada gniazda w dziuplach martwych, spróchniałych drzew, więc wybiera lasy, w których są właśnie takie drzewa.

W obrębie tego gatunku występuje słabo zaznaczony dymorfizm płciowy. Samiec różni się od samicy kolorem "czapeczki" na głowie: u samca jest ona czerwona, a u samicy - czarna. Obie płci mają białe czoło z czerwonym nalotem, górną część grzbietu czarną, a dolną - białą, skrzydła - czarne z białymi poprzecznymi pręgami. Skrajne sterówki Czarnego ogona są białoczarne. Spód ciała dzięciołów białogrzbietych jest biały z czarnymi podłużnymi kreskami, a podogonie - czerwone. Dzięcioł ten osiąga długość ciała ok. 25-26 cm, rozpiętość skrzydeł 44-45 cm i wagę 100-112 g. Jest to rzadki gatunek w polskich lasach ze względu na to, że w dobrze utrzymanych drzewostanach usuwa się martwe, spróchniałe drzewa, w których są naturalne dziuple odpowiednie dla dzięciołów białogrzbietych. Poza tym w próchnie martwych drzew żyją gatunki owadów (inne niż pod korą zdrowych drzew), którymi ten gatunek dzięcioła się żywi. Uważa się, że w próchnie rozwijają się owady-szkodniki lasów. Oprócz owadów dzięcioł białogrzbiety zjada (głównie zimą i jesienią) nasiona i jagody. Głosy dzięcioła białogrzbietego są podobne do głosów innych dzięciołów, są nieco bardziej przytłumione i nie tak głośne. Dzięcioł ten, tak jak wszystkie dzięcioły, potrafi bębnić, ale robi to tylko przez kilka marcowych dni.

W kwietniu-maju samica wybiera na gniazdo odpowiednią dziuplę w martwym drzewie (najczęściej w brzozie lub osice), znajdującej się zwykle poniżej 5 m nad ziemią. W wilgotnym próchnie składa 3-5 jaj, które wysiaduje na zmianę z samcem przez ok. 15 dni. Młode opuszczają gniazdo po ok. 21 dniach. Dzięcioły te wyprowadzają 1 lęg w roku.

W Polsce żyje ok. 200 par lęgowych dzięciołów białogrzbietych i jest to jeden z najbardziej zagrożonych ptaków w kraju. Spotkać go można głównie w Puszczy Białowieskiej, ale niewielkie grupy zamieszkują też puszczę Augustowską i Knyszyńską. Pojedyncze pary przystępują do lęgów w Bieszczadach i w niektórych lasach w Beskidach. Dzięcioł białogrzbiety jest pod ochroną.

Dzięciołek - Dendrocopos (Dryobates) minor

Dzięcioł mały (dzięciołek) - osiadły ptak z rodziny dzięciołowatych (Picidae), rzędu łaźców (Piciformes)- zamieszkuje całą Europę oraz Azję północną i środkową od Uralu po Pacyfik. Występuje w luźnych drzewostanach, na obrzeżach lasów, w parkach, ogrodach i alejach oraz w nadrzecznych zaroślach.

U tych ptaków występuje słabo zaznaczony dymorfizm płciowy. Samca od samicy różni kolor "czapeczki" na głowie. U samca jest ona czerwona, a u samicy ma ona kolor czarny. U obu płci kark i kuper są czarne, a boki głowy - białe. Grzbiet ciała jest ubarwiony w białoczarne, poprzeczne pasy, a na białym spodzie ciała występują ciemne, podłużne smugi. Ogon jest prawie cały czarny, tylko na skrajnych sterówkach występują białoczarne pasy. skrzydła tych dzięciołów są czarne z białymi pręgami. Ptaki te osiągają długość ciała ok. 14-16 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 28-39 cm i wagę ok. 17-25 g. Pożywieniem dzięciołków są owady, a zimą - drobne nasiona.

Gniazdo dzięcioły te zakładają w samodzielnie wykutej dziupli, w miekkim drewnie. W maju-czerwcu samica składa 4-6 jaj, które wysiaduje na zmianę z samcem przez ok. 14 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po ok. 21 dniach. Dzięciołki wyprowadzają 1 lęg w roku. Są objęte ochroną.

Dzięcioł średni - Dendrocopos (Dendrocoptes) medius

Dzięcioł średni - osiadły ptak z rodziny dzięciołowatych (Picidae), rzędu łaźców (Piciformes) - występuje w Europie poza Półwyspem Pirenejskim, Półwyspem Skandynawskim oraz Wyspami Brytyjskimi. Występuje także na Kaukazie i w Azji Mniejszej. Zamieszkuje lasy liściaste (np. świetliste dąbrowy), i mieszane (rzadziej iglaste), w pobliżu polan i poręb. Można go spotkać w dużych parkach jak również na terenach zalewowych.

U tych ptaków występuje bardzo słabo zaznaczony dymorfizm płciowy. Samica różni się od samca tym, że jej "czapeczka" ma mniej wyraźną barwę. U obu płci występuje czerwona czapeczka na głowie, czoło ma rudy nalot, kark, grzbiet i kuper są czarne. Na skrzydłach oraz na zewnętrznych sterówkach widnieją białe plamy. Boki głowy i spód ciała są białe, brzuch i podogonie - różowe. Dzięcioł ten osiąga długość ciała ok. 20-22 cm, rozpiętość skrzydeł 29-39 cm i wagę ok. 50-80 g. Dzięcioły średnie zjadają głównie owady ich larwy i poczwarki, które wydłubują spod kory. Gdy owadów nie ma, jedzą nasiona, szczególnie leszczyny, dębu i buka. Wiosną i latem samce oznaczają swoje terytorium bębniąc w drzewa. Samce bębnią jednak rzadko i cicho.

W maju-czerwcu w samodzielnie wykutej dziupli samica składa 4-7 jaj, które wysiaduje na zmianę z samcem przez ok. 15 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po ok. 21 dniach. Dzięcioły średnie wyprowadzają 1 lęg w roku. Są pod ochroną.

posłuchaj moich własnych nagrań dzięcioła średniego

Dzięcioł duży - Dendrocopos major

Dzięcioł duży - najpospolitszy w Polsce, osiadły (niektóre dzięcioły duże wędrują) ptak z rodziny dzięciołowatych (Picidae), rzędu łaźców (Piciformes) - występuje w całej Europie, w północnej i środkowej Azji oraz północnej Afryce. Zamieszkuje stare lasy liściaste, iglaste (sosnowe) lub mieszane z domieszką osiki. Można go także spotkać w parkach i alejach.

Dzięcioł duży jest wielkości drozda. Jego dziób jest mocny, dłutowaty a sterówki ogona są sztywne. Dzięcioł duży ma czepne nogi z dwoma palcami skierowanymi ku przodowi i dwoma zwróconymi do tyłu. U obu płci kuper, ogon, skrzydła, grzbiet i wierzch głowy są czarne, dolna część brzucha i podogonie - jaskrawoczerwone, na szyi barkach i skrajnych sterówkach występują białe plamy. u samca na potylicy widnieje jaskrawoczerwona, poprzeczna pręga, która nie występuje u samicy. Ptaki te osiągają długość ciała ok. 23 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 44 cm i wagę ok. 88 g. Żywią się owadami wydobywanymi długim i lepkim językiem spod kory drzew. Wiosną nakłówają brzozy i piją wyciekający z nich sok. Zimą zjadają jagody i nasiona. Nasiona z szyszek dzięcioły pozyskują w tzw. kuźniach. Kuźnia jest miejscem, specjalnie wybranym przez ptaka, na konarze, w pękniętej korze czy w rozwidleniu gałęzi. W takim miejscu dzięcioł zakleszcza szyszkę, którą następnie rozbija swoim mocnym dziobem, aby wydobyć z niej nasiona.

Ten gatunek dzięcioła gnieździ się w dziuplach wykutych w pniu lub bocznych konarach. Wykucie dziupli o średnicy 4,5-5,5 cm (a więc znacznie mniejszej niż dziupla dzięcioła czarnego, zielonego i zielonosiwego) zajmuje dzięciołowi dużemu prawie trzy tygodnie. W maju samica składa 5-7 białych jaj, które wysiaduje na zmianę z samcem przez ok. 13 dni. Pisklęta przebywają w dziupli przez 21-25 dni. Dzięcioły duże wyprowadzają 1 lęg w roku.

Dzięcioły duże przebywają w Polsce przez cały rok. Dodatkowo zimą pojawiają się większe osobniki z północy i wschodu. Ptaki te są pod ochroną.

posłuchaj moich własnych nagrań dzięcioła dużego

Dzięcioł białoszyi - Dendrocopos syriacus

Dzięcioł białoszyi (dzięcioł syryjski) - osiadły ptak z rodziny dzięciołowatych (Picidae), rzędu łaźców (Piciformes) - występuje na Półwyspie Bałkańskim, w Azji Mniejszej i na Bliskim Wschodzie. W XX wieku rozpoczął ekspansję na północ zasiedlając Rumunię, Węgry, Ukrainę, Czechy, Słowację, Austrię i Polskę. Zamieszkuje niewielkie lasy liściaste, parki, ogrody, winnice, a także zadrzewienia w osiedlach ludzkich.

U ptaków tych Słabo zaznacza się dymorfizm płciowy. Barwy upierzenia: czoło żółtobiałe, wierzch głowy czarny, podogonie czerwone, boki głowy i spód ciała białe, grzbiet i skrzydła czarne, na barkach duże białe plamy, na skrzydłach białe poprzeczne pasy, ogon czarny ze skrajnymi, białoczarnymi sterówkami. U samca na głowie występuje czerwona przepaska, której nie ma u samicy. Dzięcioł białoszyi osiąga długość ciała ok. 23 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 42 cm i wagę 70-83 g. Ptaki te żywią się przede wszystkim owadami, a kiedy ich brak zjadają nasiona (głównie drzew).

Na gniazdo dzięcioł białoszyi wybiera drzewo liściaste, w którego miękkim drewnie wykuwa dziuplę na niezbyt dużej wysokości. W kwietniu-maju samica składa 4-7 jaj, które wysiaduje na zmianę z samcem przez ok. 14 dni. Pisklęta są gniazdownikami. Dzięcioły te wyprowadzają 1 lęg w roku. Są pod ochroną.

Dzięcioł czarny - Dryocopus martius

Dzięcioł czarny - osiadły ptak z rodziny dzięciołowatych (Picidae), rzędu łaźców (Piciformes) - występuje w całej Eurazji. Zamieszkuje wysokopienne bory i lasy mieszane. W górach można go spotkać nawet na granicy górnego regla.

Dzięcioł czarny jest wielkości gawrona. U tych ptaków słabo zaznacza się dymorfizm płciowy w ubarwieniu. Samiec różni się od samicy czerwoną czapeczką na głowie, samica ma jedynie czerwoną przepaskę na potylicy. U obu płci upierzenie jest czarne z połyskiem na grzbiecie, a matowe - na spodzie ciała. Na brzuchu może występować ubarwienie ciemnoszare. Ptaki te mają potężne jasne dzioby i jaskrawożółte tęczówki. Dzięcioły duże osiągają długość ciała ok. 45-50 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 75-76 cm i wagę ok. 250-370 g. Żywią się owadami. Chętnie zjadają mrówki, chrząszcze i ich larwy. Dzięcioł duży potrafi bębnić jak wszystkie dzięcioły i robi to szczególnie głośno, ponieważ uderza swoim mocnym dziobem w grube, suche konary, które wydają szczególnie silny dźwięk. Dzięcioł czarny wydaje też inne niezwykłe odgłosy - warto posłuchać.

Dzięcioł ten wykuwa co roku nową dziuplę w sośnie, dębie lub buku, na wysokości niemniejszej niż 8 m nad ziemią. Stare, opuszczone dziuple zajmowane są przez gągoły, kraski, gołębie siniaki i inne ptaki. Często występowanie ww. ptaków na danym terenie uzależnione jest od występowania dzięcioła czarnego. W kwietniu-maju w dziupli o otworze niekiedy tak dużym, że można włożyć tam rękę, samica składa 4-6 jaj, które wysiaduje na zmianę z samcem przez 12-13 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po 23-28 dniach. Dzięcioły czarne wyprowadzają 1 lęg w roku. Są pod ochroną.

posłuchaj moich własnych nagrań dzięcioła czarnego

Dzięcioł trójpalczasty - Picoides tridactylus

Dzięcioł trójpalczasty - osiadły ptak z rodziny dzięciołowatych (Picidae), rzędu łaźców (Piciformes) - zamieszkuje bory jodłowe i świerkowe Eurazji i Ameryki Północnej. W Polsce można go spotkać w Karpatach i na Białostocczyźnie

Nazwa "dzięcioł trójpalczasty" wzięła się stąd, że nogi tego dzięcioła zakończone są tylko trzema palcami, z których dwa zwrócone są do przodu, a trzeci - do tyłu. Inne dzięcioły mają cztery palce: dwa zwrócone do przodu i dwa - do tyłu. Jego sylwetka przypomina nieco dzięcioła dużego lub średniego. U tych ptaków występuje słabo zaznaczony dymorfizm płciowy. Samca od samicy odróżnia plamka na głowie. U samca jest ona żółta, a u samicy - siwa. U obu płci grzbiet jest biały, potylica, skrzydła i ogon - czarne, zewnętrzne lotki i sterówki mają białe plamy, na policzkach i bokach szyi występują dwie czarne pręgi. Spód ciała tych dzięciołów jest biały z poprzecznymi czarnymi prążkami, najgęstszymi na brzuchu. Dzięcioł ten osiąga długość ciała ok. 23 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 12,5 cm i wagę ok. 57-76 g. Dzięcioł trójpalczasty żywi się owadami. Zimą zjada nasiona.

W samodzielnie wykutej dziupli, na wysokości kilku m nad ziemią nad ziemią, w maju-czerwcu samica składa 3-5 białych jaj, które wysiaduje na zmianę z samcem przez ok. 15 dni. Pisklęta opuszczają dziuplę po ok. 21 dniach. Dzięcioły trójpalczaste wyprowadzają 1 lęg w roku. Są pod ochroną.

Dzięcioł zielonosiwy - Picus canus

Dzięcioł zielonosiwy - osiadły ptak z rodziny dzięciołowatych (Picidae) rzędu łaźców (Piciformes) - występuje w Eurazji od Renu po Pacyfik. Zamieszkuje Stare, luźne, mieszane lub liściaste drzewostany, często w dolinach rzek. Można go spotkać na obszarach pagórkowatych.

U tych ptaków występuje słabo zaznaczony dymorfizm płciowy. Obie płci mają szarą głowę, szyję oraz spód ciała. Grzbiet u tych dzięciołów jest szarozielony, kuper - żółtozielony, skrzydła - oliwkowe, a sterówki - szarobrunatne. Samca od samicy odróżnia mała czerwona plama na czole, która u samicy nie występuje. Za tą plamą widnieją słabo zaznaczone brunatne prążki - u samicy prążki te występują również na czole. Dzięcioły zielonosiwe osiągają długość ciała ok. 28-29 cm, rozpiętość skrzydeł 45-46 cm i wagę 100-160 g. Dzięcioły te żywią się owadami i ich larwami.

Dzięcioł zielonosiwy zakłada gniazdo w samodzielnie wykutej dziupli (do 5 m nad ziemią), w drzewie liściastym. W maju-czerwcu samica składa sześć a nawet 9 jaj, które wysiaduje na zmianę z samcem przez ok. 15 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po ok. 20 dniach. Ptaki te wyprowadzają 1 lęg w roku. Są objęte ochroną.

Dzięcioł zielony - Picus viridis

Dzięcioł zielony - osiadły ptak z rodziny dzięciołowatych (Picidae), rzędu łaźców (Piciformes) - występuje nieomal w całej Europie oraz w północnej i środkowej Azji od Uralu po Pacyfik. Zamieszkuje Skraje borów i lasów mieszanych, chętnie przebywa w dolinach rzecznych.

U tych ptaków występuje słabo zaznaczony dymorfizm płciowy w ubarwieniu. Samicę różni od samca mniejsza czapeczka na głowie oraz zajady, które u samicy są czarne a u samca - czerwone. U obu płci wierzch głowy i potylica mają kolor czerwony, a plamy wokół oczu - czarny. Wierzch ciała jest jasnozielony, brzuch - szarozielony, a kuper - żółty. Osobniki młodociane są mniej kontrastowo ubarwione, a ich pióra są pokryte kreskowaniem. Dzięcioły zielone osiągają długość ciała ok. 32 cm rozpiętość skrzydeł 51 cm i wagę ok. 185-250 g. Ptaki te żywią się owadami (głównie chrząszczami, mrówkami i ich larwami). Zimą, w poszukiwaniu mrówek, rozkopują mrowiska do głębokości nawet 1 m.

Gniazdo zakładają w dziupli wykutej w miękkim drewnie, zazwyczaj w połowie wysokości drzewa. W kwietniu-maju samica składa 4-6 jaj, które wysiaduje na zmianę z samcem przez ok. 14 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po ok. 21 dniach. Dzięcioły zielone wyprowadzają 1 lęg w roku. Są objęte ochroną.

Posłuchaj moich własnych nagrań dzięcioła zielonego.

Krętogłów - Jynx torquilla

Krętogłów - niewielki ptak wędrowny z rodziny dzięciołowatych (Picidae), podrodziny krętogłowów (Jynginae), rzędu łaźców (Piciformes) - występuje w Europie poza północnym skrajem Wysp Brytyjskich i Półwyspu Skandynawskiego oraz w azjatyckiej tajdze, aż po Sachalin i Hokkaido, a także w północnej Afryce. Zimuje w Afryce, w dorzeczu Nilu oraz na północ i zachód od Sahary. Zanieszkuje niezbyt gęste lasy liściaste i mieszane, najczęściej ich obrzeża. Można go również spotkać w parkach i ogrodach.

Gniazdo krętogłów zakłada w dziupli, której nie wykuwa samodzielnie lub w budce lęgowej. W maju-czerwcu samica składa 7-10 jaj, które wysiaduje na zmianę z samcem przez ok. 14 dni. Młode przebywają w gnieździe przez 19-24 dni. Krętogłowy mogą wyprowadzić do dwóch lęgów w roku.

W Polsce krętogłów jest nielicznym gatunkiem lęgowym na obszarze całego kraju. Przylatuje do nas w kwietniu-maju, a odlatuje - w sierpniu-październiku.Jest objęty ochroną gatunkową.

posłuchaj mojego własnego nagrania krętogłowa