Podrodzina: Sępy - Gypaetinae

Rodzaj: Gypaetus

• Orłosęp brodaty

rodzaj: Aegypius

• Sęp kasztanowaty

Rodzaj: gyps

• Sęp płowy

Rodzaj: Neophron

• Ścierwnik biały

Orłosęp, orłosęp brodaty - Gypaetus barbatus

Orłosęp brodaty, duży ptak drapieżny z podrodziny orłosępów (Gypaetinae), rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), rzędu szponiastych (falconiformes), występuje w górach Europy Południowej, Azji Środkowej i Wschodniej oraz południowo-wschodniej Afryki - 1500-4500 m n.p.m..

Osiąga 120 cm długości ciała i 280 cm rozpiętości skrzydeł. Obie płci są ubarwione jednakowo: Głowa biaława, z tyłu rdzawa. Ciało czarne, ogon ciemnobrunatny. Samica jest większa od samca. Charakterystyczną jego cechą jest pokrycie nozdrzy i woskówki gęstą, czarną szczeciną tworzącą "bródkę". Orłosęp brodaty odżywia się padliną większych zwierząt. Wyspecjalizował się w zrzucaniu z dużej wysokości większych kości na skały, by je skruszyć i dostać się do szpiku kostnego.

Na półkach skalnych buduje gniazdo o średnicy dochodzącej do 180 cm. Samica składa 1-2 jaja, które wysiadują na zmianę oboje rodzice przez 53-58 dni. Zazwyczaj odchowuje się tylko jedno pisklę. Orłosęp brodaty jest objęty międzynarodową ochroną gatunkową.

Sęp kasztanowaty - Aegypius monachus

Sęp kasztanowaty, ptak padlinożerny z podrodziny jastrzębi (Accipitrinae), rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), rzędu szponiastych (Falconiformes), występuje w południowo-wschodniej Europie i Azji aż do Pacyfiku. Zamieszkuje góry i rzadko zadrzewione otwarte przestrzenie.

Jest największym przedstawicielem podrodziny sępów. Osiąga 6300-12500 g wagi ciała i 290 cm rozpiętości skrzydeł. Nasadę jego szyi zdobi kryza z lancetowatych piór. Jego jasne nogi zakończone są silnymi palcami. Każda para sępów kasztanowatych powraca co roku do swojego starego gniazda rozbudowując je, wskutek czego rozrasta się ono do wielkiej, masywnej platformy. Samica składa tylko jedno jajo wysiadywane przez ok. 55 dni przez oboje rodziców. Pisklę przebywa w gnieździe przez ok. 95 dni. W Polsce bardzo sęp ten jest rzadko spotykany w południowo-wschodnich rejonach kraju. Należy do ptaków chronionych.

Sęp płowy - Gyps fulvus

Sęp płowy, ptak z rzędu ptaków szponiastych (Falconiformes), z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), z podrodziny jastrzębi (Accipitrinae), zamieszkuje góry zachodniej i południowej Europy, Azji Mniejszej, południowej Azji oraz północnej i południowej Afryki, na wysokości 200-2000 m n.p.m.

Osiąga 6500-11000 g wagi ciała i 260 cm rozpiętości skrzydeł. Głównym jego pożywienim jest padlina. W Polsce należał do ptaków lęgowych w Tatrach i Pieninach do początku XX w. Obecnie pojawia się sporadycznie i jest ptakiem chronionym.

Ścierwnik - Neophron percnopterus

Ścierwnik biały, białosęp, ptak z podrodziny orłosępów (Gypaetinae), rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), rzędu szponiastych (Falconiformes), występuje w dwóch podgatunkach w południowej Europie, Azji i Afryce. Zamieszkuje stepy, półpustynie i pustynie oraz suche tereny górzyste do wysokości 1700 m n.p.m (sporadycznie do 3000 m n.p.m.).

Jest najmniejszym przedstawicielem podrodziny sępów. Osiąga 68 cm długości ciała, 168 cm rozpiętości skrzydeł i wagę 1900-2400 g. Upierzenie obu płci jest podobne: ciało brudnobiałe, lotki czarne, żółty przód głowy nieopierzony, dziób ciemnoszary, cienki i zakrzywiony, nogi żółte. Tył głowy ozdabiają dłuższe żółtawe pióra tworzące gęsty czub. Ścierwnik żywi się padliną i odpadkami organicznymi (między innymi odchodami). Zjada również jaja i pisklęta ptaków. Podgatunek afrykański posiadł rzadką w świecie ptaków umiejętność zdobywania pokarmu przy pomocy "narzędzia". Rozbija skorupy jaj strusich rzucając w nie kamieniami). Najpierw uważnie przepatruje niebo i ziemię, czy nie widać jakiegoœ silniejszego drapieżnika, który mógłby go odpędzić od smakowitego jaja. Następnie chwyta kamień, największy jaki może unieœć, i z dużej wysokoœci zrzuca go na jajo. Rzuca tak długo, aż jajo się przedziurawi lub pęknie. Wtedy zlatuje i jeœli nie ma w pobliżu silniejszych amatorów łatwego posiłku, odłamuje dziobem kawałki skorupy i wreszcie wypija zawartoœć.

Gnieździ się w niszach i szczelinach skalnych nad urwiskami. Samica składa 2 jaja, które wysiadują oboje rodzice przez ok. 42 dni. Upierzone brązowo. pisklęta są gniazdownikami. W Polsce zaobserwowany był ostatnio w 1936 r. na Mierzei Wiślanej. Jest pod ochroną.